Wat leren we van de geschiedenis?
Ron Jones tijdens The Wave (live performance,
niet het echte project)
Is het nog mogelijk dat er in deze tijd hetzelfde gebeurd als in de Tweede Wereldoorlog? Dat er een dictatuur ontstaat, en dat duizenden mensen daaronder zullen lijden?
Volgens verschillende onderzoeken wel.
Een van die onderzoeken was uitgevoerd door Ron Jones, een geschiedenis docent op een Amerikaanse middelbare school, in 1967. Hij zette een beweging op om, naar eigen zegge, zijn leerlingen goed uit te leggen hoe het Nazisme in Duitsland in elkaar zat en hoe het heeft kunnen ontstaan. Op de eerste dag van zijn project leerde hij zijn leerlingen hoe ze gedisciplineerd binnen moesten komen en wat een goede zithouding was. Hierover schreef hij in zijn essay over het project, The Third Wave genaamd. Volgens zijn essay hebben de leerllingen, na enkele oefening, geleerd hoe ze binnen 30 seconden the klas in moesten komen en geruisloos plaats nemen op hun stoelen. Op de tweede dag leerde hij hen hoe ze een goede, gedisciplineerde en hechte groep moesten vormen, met slogans als "Kracht door discipline". Hij gaf de groep de naam "De Derde Golf", met de betekenis dat, in de branding, de derde golf altijd sterker is dan de tweede of eerste. De groep leerde een beweging, een groepsgroet, die zij ook buiten de klas dienden te gebruiken, om aan te tonen dat zij bij De Derde Golf hoorden.
Vanaf hier ging het project een eigen leven leiden; leerlingen van buiten de geschiedenisklas sloten zich aan bij De Derde Golf, er werden lidmaatshapskaarten uitgedeeld en leerlingen kregen taken als het ontwerpen van een vlag, een logo. Aan het einde van die derde dag was de groep gegroeid tot een beweging met meer dan 200 leerlingen die zich erbij hadden aangesloten.
Op de vierde dag leek het uit de hand te lopen, en besloot Jones om het project te beëindigen. Hij kondigde aan dat De Derde Golf een landelijke beweging geworden was, en dat een landelijke leider de dag erop een toespraak zou houden.
Op de vijfde dag kwamen de leerlingen samen voor de toespraak, maar Jones liet hen op het beeld waar de televisietoespraak op te zien zou zijn, enkel ruis zien. Hij vertelde de leerlingen dat zij onderdeel waren van een experiment, en dat zij de sfeer hadden nagebootst die ook het begin van Nazi-Duitsland had betekent. De sfeer van Autocratie. Één leider, één groep, vele aanhangers en allen die ertegen waren werden gestraft. Als slot van het experiment liet hij hen een film zien over het Nazi-regime, en eindigde hiermee het project.
Dit toont aan dat, hoewel de meeste mensen vinden dat wij tegenwoordig wel beter weten dan een dictator te volgen, dit makkelijk opnieuw kan ontstaan, onder de juiste invloed.
Waarom zouden mensen sich aansluiten bij zo'n beweging? Omdat ze zich buitengesloten voelen en zo een plaats hebben in de samenleving? Omdat ze vinden dat het tijd is voor verandering? Of gewoon omdat er een leider is ontstaan, en ze denken die leider te moeten volgen? Of omdat er iemand is die simpelweg macht wil hebben? Wat de reden ook is, het is nog altijd mogelijk, en mensen moeten er samen voor zorgen dat het niet meer zal gebeuren.
Het project De Derde Golf werd later verfilmd, tot de Amerikaanse film "The Wave", en later een Duitse variant "Die Welle". Bij Die Welle zijn enkele aanpassingen aangebracht, en is het einde gedramatiseerd, om jongeren van deze tijd meer aan te spreken.
Volgens verschillende onderzoeken wel.
Een van die onderzoeken was uitgevoerd door Ron Jones, een geschiedenis docent op een Amerikaanse middelbare school, in 1967. Hij zette een beweging op om, naar eigen zegge, zijn leerlingen goed uit te leggen hoe het Nazisme in Duitsland in elkaar zat en hoe het heeft kunnen ontstaan. Op de eerste dag van zijn project leerde hij zijn leerlingen hoe ze gedisciplineerd binnen moesten komen en wat een goede zithouding was. Hierover schreef hij in zijn essay over het project, The Third Wave genaamd. Volgens zijn essay hebben de leerllingen, na enkele oefening, geleerd hoe ze binnen 30 seconden the klas in moesten komen en geruisloos plaats nemen op hun stoelen. Op de tweede dag leerde hij hen hoe ze een goede, gedisciplineerde en hechte groep moesten vormen, met slogans als "Kracht door discipline". Hij gaf de groep de naam "De Derde Golf", met de betekenis dat, in de branding, de derde golf altijd sterker is dan de tweede of eerste. De groep leerde een beweging, een groepsgroet, die zij ook buiten de klas dienden te gebruiken, om aan te tonen dat zij bij De Derde Golf hoorden.
Vanaf hier ging het project een eigen leven leiden; leerlingen van buiten de geschiedenisklas sloten zich aan bij De Derde Golf, er werden lidmaatshapskaarten uitgedeeld en leerlingen kregen taken als het ontwerpen van een vlag, een logo. Aan het einde van die derde dag was de groep gegroeid tot een beweging met meer dan 200 leerlingen die zich erbij hadden aangesloten.
Op de vierde dag leek het uit de hand te lopen, en besloot Jones om het project te beëindigen. Hij kondigde aan dat De Derde Golf een landelijke beweging geworden was, en dat een landelijke leider de dag erop een toespraak zou houden.
Op de vijfde dag kwamen de leerlingen samen voor de toespraak, maar Jones liet hen op het beeld waar de televisietoespraak op te zien zou zijn, enkel ruis zien. Hij vertelde de leerlingen dat zij onderdeel waren van een experiment, en dat zij de sfeer hadden nagebootst die ook het begin van Nazi-Duitsland had betekent. De sfeer van Autocratie. Één leider, één groep, vele aanhangers en allen die ertegen waren werden gestraft. Als slot van het experiment liet hij hen een film zien over het Nazi-regime, en eindigde hiermee het project.
Dit toont aan dat, hoewel de meeste mensen vinden dat wij tegenwoordig wel beter weten dan een dictator te volgen, dit makkelijk opnieuw kan ontstaan, onder de juiste invloed.
Waarom zouden mensen sich aansluiten bij zo'n beweging? Omdat ze zich buitengesloten voelen en zo een plaats hebben in de samenleving? Omdat ze vinden dat het tijd is voor verandering? Of gewoon omdat er een leider is ontstaan, en ze denken die leider te moeten volgen? Of omdat er iemand is die simpelweg macht wil hebben? Wat de reden ook is, het is nog altijd mogelijk, en mensen moeten er samen voor zorgen dat het niet meer zal gebeuren.
Het project De Derde Golf werd later verfilmd, tot de Amerikaanse film "The Wave", en later een Duitse variant "Die Welle". Bij Die Welle zijn enkele aanpassingen aangebracht, en is het einde gedramatiseerd, om jongeren van deze tijd meer aan te spreken.